Aansluiting van een nieuw elektriciteitshuisje. Liander gaat 2800 extra plaatsen.
Foto: Liander
Bauke Boersma
LEEUWARDEN Netbeheerder Liander wil de uitbreiding van het stroomnet in Fryslân versnellen, maar heeft daarbij wel hulp nodig van gemeenten en provincie.
Dat verklaarde regiomanager Geert Wijnen bij de aankondiging van een investering van 534 miljoen euro om de netkrapte in Fryslân te verlichten. Het stroomnet in de provincie zit vol. Bij ongeveer een op de vijf onderstations is geen ruimte meer voor nieuwe aansluiting. Voor het terug leveren van stroom is het nog krapper.
Wijnen wijst er op dat de netbeheerder voor het snel uitbreiden van het energienet afhankelijk is van andere partijen. ,,Gemeenten en provincie moeten, zo snel mogelijk, ruimte vinden voor vergunningen en samen werken aan een zo goed mogelijke inpassing.”
Ambitieuze plannen
Liander is de netbeheerder in Fryslân, Noord-Holland, Flevoland, Gelderland en een deel van Zuid-Holland. Het bedrijf investeert landelijk in de periode 2024-2026 in totaal ruim vier miljard euro in het elektriciteitsnet. Ook de andere Nederlandse netbeheerders hebben ambitieuze investeringsplannen.
Het investeringsplan van Liander laat een toename zien van 16 procent ten opzichte van het vorige plan. Nederland zit in de grootste verbouwing van het energiesysteem en de ontwikkelingen gaan sneller dan netbeheerders de elektriciteitsnetten kunnen uitbreiden. Ondanks de fors toenemende investeringen lukt het met de huidige manier van werken en het huidige beschikbaar aantal technici niet om de klimaatdoelen te halen. Om aan de volledige vraag te voldoen, zou Liander tot en met 2033 ongeveer 25 procent meer werk moeten uitvoeren.
„Er liggen ambitieuze klimaatplannen”, zegt operationeel directeur Marlies Visser van Liander. ,,Maar de vraag naar elektriciteit groeit sneller dan het tempo waarin wij kunnen bijbouwen. Dat betekent dat prioriteiten moeten worden gesteld en we moeten accepteren dat niet álles op korte termijn mogelijk is. Tegelijkertijd is het essentieel dat de uitvoering wordt versneld.”
Die versnelling kan volgens Liander alleen door samen met netbeheerders, aannemers, opdrachtgevers en overheden anders te werken. In de Nationale Uitvoeringsagenda die woensdag door de gezamenlijke regionale netbeheerders is uitgebracht doen ze een aanzet hoe deze versnelling van nu tot 2035-2040 gerealiseerd kan worden en wordt perspectief geboden aan alle energiegebruikers, van industrie tot consument.
Onder druk
De elektriciteitsnetten staan onder druk doordat consumenten steeds vaker elektrisch rijden, verwarmen en koken. Ook grote industriële klanten elektrificeren hun fossiele processen op grote schaal. Op steeds meer plekken is de maximale capaciteit van het net daardoor bereikt of in zicht. Om te bepalen waar en wanneer de energie-infrastructuur wordt aangelegd, uitgebreid en onderhouden, publiceren de netbeheerders elke twee jaar hun investeringsplannen. Hierin staat welke projecten in de komende tien jaar opgeleverd worden en hoeveel investe- ringen daarmee gemoeid zijn.
Bron: Friesch Dagblad